ΠΑΝΑΓΊΑ ΠΑΓΟΥΣAIΝΑ
Ο εορτασμός της Παναγιάς Παγούσαινας
(Δεκαπενταύγουστος μερικές δεκαετίες πριν)
Ξεκινάμε από την παραμονή 14 Αυγούστου (απογευματάκι) με την επίσκεψη στην εκκλησιά του Αϊ Γιάννη όπου ετοιμάζεται η λιτανεία. Εξαπτέρυγα και εικόνες οδηγούν τον δρόμο προς το μοναστήρι. Ακολουθούν οι χωριανοί με οποιοδήποτε μέσο διαθέσιμο (ποδαράκια και γαιδουράκια). Κουβαλούν μαζί τους τροφή και ρουχισμό για την διαμονή τους στα λιγα κελλια και στο περιβολι του μοναστηριού που τοτε ηταν πραγματι περιβολι. Φτάνοντας στην εκκλησία όλα είναι έτοιμα για τον Εσπερινό που ξεκινά με το χτύπημα της καμπάνας. Μετά τον Εσπερινό ακολουθεί γεύμα (νηστίσιμο) με οτι έχει φέρει μαζί του ο καθένας. Η Ρακί (Σούμα) είναι παρόν. Άλλωστε είναι νηστίσιμη και αυτή.
Η νύχτα έχει έρθει πια και οι πιό νέοι έχουν την ευκαιρία να στήσουν τον πρώτο χορό… Τα όργανα υπάρχουν, κέφι υπαρχει (πάντα) οι γνωστοί και φίλοι όλοι εδώ. Αρχίζουν λοιπον και δεν σταματούν παρά λίγο πριν το χτύπημα της πρωινής καμπάνας που του καλεί όλους στην λειτουργία (ολονυχτία δηλαδή…. κάτι μου θυμίζει αυτό). Ήρθε πια η Μεγάλη μέρα της Παναγιάς .
Πρωι-πρωι ξεκινουν από το χωριο οι αργοπορημενοι και
αυτοι που δεν σκοπευαν να διανυκτερευσουν στην
Παγουσαινα κυριως οικογενειες με μικρα παιδια. Αξεχαστα
ηταν τα καραβανια με γαιδουρια και μουλαρια και τα
<<παιδικα καθίσματακια ασφαλειας>> της εποχης ,
καρεκλακια αναποδα δεμενα στα σαμαρια και μεσα τα μικρα παιδια. Οι πιστοί παρακολουθούν την λειτουργία ευλαβικά.
Μετά την Αγία Κοινωνία παίρνει τέλος και η νηστεία για τη χάρη της Παναγιάς. Κατω απο την πλατανα για τους μικρους υπαρχουν οι πραματευτάδες (Τσουρουγιανος Μιχαλης, Αντωνης Χειλας και Πουπαλος από Ποταμια) με παιχνίδια απλα, βατραχακια-κουβακακια μεταλλικα θορυβου, τουφεκακια που εριχναν φελλο δεμενο με σπαγγο, αυτοκινητακια τενεκεδενια, μπουρμπουλια που σφυριζαν, τσαμπουνες, κουκλες, χτενάκια, τσιμπιδακια για κορίτσια και βεβαια λουκουμια και το παραδοσιακο παστελι.
Επισης καποιες χρονιες αργοτερα ηταν και ο Γ,Τσιμης (Τσουμπος) με τα σουβλάκια του. Ήρθε η ώρα του φαγητού.
Το γνωστό Κατσικοπίλαφο έχει πλέον την τιμητική του. Τα κατσίκια για το γεύμα έχουν προσφερθεί από τους βοσκούς της Αμανής για τη χάρη της Παναγιάς. Σειρά έχουν τα όργανα...
Το γλέντι ξαναφουντώνει αλλά όχι για πολύ γιατί υπάρχει και ο δρόμος της επιστροφής. Νωρίς το απόγευμα ξεκινούν οι
προσκυνητές για την επιστροφή. Μπροστά τα εξαπτέρυγα με τις εικόνες και ακολουθούν οι χωριανοί.
Μια συντομη σταση στην Παναγια Ευαγγελιστρια που γινεται παρακληση. Με την επιστροφή στο χωριό η πρώτη δουλειά είναι να τακτοποιηθούν οι εικόνες στις θέσεις τους (στον Αϊ Γιάννη). Σειρά τώρα έχει η ξεκούραση.
Όχι για πολύ, κάνα δυό ώρες.
Με τη πτώση του ήλιου οι φρίτζες είναι έτοιμες και τα όργανα κουρδισμένα. Τώρα ξεκινά το μεγάλο γλέντι. Τα τραπέζια γεμίζουν, τα όργανα ξεκινούν, ο πρώτος κάβος αρχίζει...
(συνήθως είναι ο Πολίτικος χορός).
Και τα πρώτα κεράσματα για τους χορευτάδες ξεκινούν με λουκουμάκι στην ντάμα και σούμα για τον καβαλιέρο. Ρακί (Σούμα), χορός, μεζέδες και ευχές συνεχίζονται μέχρι το επόμενο πρωί.
Χρόνια πολλά...Και του χρόνου με υγεία..
Johnny Tsamis
