ΤΟ ΝΕΡO ΤΗΣ ΠΑΡΠΑΡΙΑΣ
Μπορει ο Θεος να μας εριξε ολες τις πετρες από το αμπελι που εφτιαξε στην Σμυρνη καπως ετσι εγινε με την περιοχη μας ομως το νερο αυτό το πολυτιμο αγαθο δεν μας το στερησε και όχι μονο αλλα μας εστειλε και ένα νερο μοναδικο από την Μικρα Ασια συμφωνα με εκτιμησεις των ειδικων. Το νερο της Παγουσαινας << Η ΣΥΓΝΩΜΗ ΤΟΥ ΘΕΟΥ>> για να δανειστω κατι που ειδα γραμμενο για την Κιμωλο που πηγαινω. Συμφωνα με τους ειδικους η "Ακραδοπηγη" της Παγουσαινας ερχεται από αρκετο βαθος και μεγαλη αποσταση που την τοποθετουν στα παραλια της Μικρας Ασιας. Το υψομετρο της πηγης 620m περιπου με της Αμανης στα 800m σχετικα
βραχωδες και χαμηλης βλάστησης εδαφος συνηγορει σε αυτό με δεδομενη την αρκετα ικανοποιητικη ροη ακομη και τους καλοκαιρινους μηνες. Νερα υπηρχαν στην περιοχη μας αρκετα απο ποταμια, γιστερνες, πηγαδια, πηγες με ποτιστήρια για τα ζωα ακομη και προς τη θαλασσα σε Βαρβαθο , Καλουλιμε, Ζανακουντα πηγαδια με νερα καλα και κρυα. Το πρωτο υδραγωγειο του χωριου ηταν η Απεσσω Βρυση σε σχετικα κοντινη αποσταση απο το χωριο. Η μαρμαρινη τριγωνικη πλακα στην μετωπη του υδραγωγειου (καταστραφηκε απο βραχια κατά την διανοιξη του δρομου απο καβαλαρη προς Αγ.Γιωργη , βλεπε φωτο) εγραφε <<ΔΙΑ ΧΕΙΡΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΣΤΡΟΓΓΥΛΟΥ 1906>> ένα θαυμασιο εργο σε πολύ ωραια τοποθεσια.
Μεταγενεστερα εγιναν με τσιμεντο το πηγαδι, ποτιστήρια και σκαφες για πλυσιμο , υπηρχαν πριν την προσφατη διαμορφωση με πετρα.
Το ολο σκηνικο εδενε με το εκκλησακι της <<ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΡΙΑΣ>> και το κελλι του καλογεροπαπα <<ΔΑΝΙΗΛ>> που το εφτιαξε μονος και ηταν κραχτης για τους νεους όλα αυτά αυτά τα χρονια ακομη και σημερα.Αραγε ποσες σταμνες και μπουρμπουλια ναχουν σπασει απο νιες και νιους που με την ευκαιρια του νερου πηγαιναν για ......το καμακι η' τα ραντεβού της εποχης.
όπως στου Ξυλική και στο Ραχιδι με ποτιστήρια για τα ζωα. Όμως το χωριο ειχε μεγαλωσει αρκετα , η μεταναστευση ακομη δεν ηταν σε μεγαλο βαθμο και η αναγκη για νερο μεγαλωσε. Ηδη γνωριζαν για τις ευεργετικες ιδιότητες του νερου της Παγουσαινας απο καλογερους , βοσκους , αλλα και οι ιδιοι οι χωριανοι κατά τη σπορα και το θερος της Αμανης. Ασε που βγαινει κατω απο το ιερο της Παναγιας δεν γνωρίζουμε αν υπηρχε το νερο και κτιστηκε η εκκλησια η' εγινε η εκκλησια και μετα βγηκε το νερο , υπαρχουν διαφορετικες αποψεις. Παντως ο κυβος εριφθη , το νερο θα ερθει στο χωριο και το εργο ξεκινησε το 1962 επι προεδριας <<ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΤΣΙΜΗ>>. Η αποσταση αρκετα μεγαλη 6.5km αλλα και πολύ δυσκολη και κακοτραχαλη διαδρομή , βουνα λαγκαδια , βραχια. Μεχρι τα μισα περιπου ακολουθησε τον δρομο πανω και κατω αλλα μεταπηρε τα βουνα για να εχει συντομευση αλλα και το υψομετρο της δεξαμενης που είναι πανω απο τον Αγ.Γιωργη η δεξαμενή του ποσιμου νερου και σημερα.
Η επομενη κινηση ηταν πιο οργανωμενη. Ηταν το νερο της <<ΑΠΑΝΩ ΒΡΥΣΗΣ>> που ηρθε με σωληνες <<αμιαντου>> στην δεξαμενή που είναι κατω απο τον Αγ.Γιωργη με δυκτιο μεσα στο χωριο σε πολλα σημεια με δημοσιες βρυσες. Ενδεικτικα θυμαμαι βρυσες στο Καστρο, Λοντζα, Μαγκλαβα σε 2 σημεια , Ξυλικη , Ραχιδι , Αλωνια , το Κατω σχολειο , στην Πλατεια , απέναντι στο σπιτι του Κ. Κλωσσο, και εκει που είναι του Κελεφε το σπιτι τωρα. Δεν γνωριζω ποτε εγινε ακριβως αλλα πιστευω μεταπολεμικα κρινοντας απο τη βρυση στ'Αλωνια που γραφει ότι εγινε απο ΒΑΣΙΛΕΙΟ ΤΣΙΜΗ (ΜΑΡΑΓΚΟΣ) το 1957
Η εργασια τοποθ/σης σωληνων εγινε απο εργολαβο υδραυλικο αλλα το ......λουκι το πολύ τα χαντάκια, εσκαφη με κασμαδες-λοστους-φτιαρια και το κουβάλημα των σωληνων και υλικων εγινε απο χωριανους με προσωπικη εργασια. Η προσωπικη εργασια ηταν κατι μεικτο ας πουμε. Οι εργατες που δουλευαν για κατι ψίχουλα (5δρχ οι μικροι-εφηβοι 11δρχ οι μεγαλοι για τετοιο ποσο μιλαμε), παραλληλα εκαναν και καποιες μερες της εβδομάδας εθελοντικα και αυτό γιατι υπηρχαν καποια λεφτα απο το κρατος-Νομαρχια για το εργο αλλα πολύ λιγα εφταναν στα .....μερη μας , μαλλον φταιγαν οι χωματόδρομοι ......αργουσαν και χανονταν στην διαδρομή από τη Χωρα.
Παρα τις δυσκολιες και την μεγαλη αποσταση του εργου με χειρονακτικη εργασια το εργο τελειωσε πιστευω το 1963 με αρχες του 1964 μαζι με την δεξαμενή το νερο ηταν μεσα στο χωριο. Σιγα-σιγα αρχισε να μπαινει και στα σπιτια μας πανε οι σταμνες και τα μπουρμπουλια , πανε οι κουβαδες παν'και τα σικλια ...κι'ετσι περασαμε στην εποχη του σωληνα για το χωριο μας.
Την ιδια εποχη δημιουργηθηκαν και δημοσια, <<ΑΠΟΧΩΡΗΤΗΡΙΑ & ΛΟΥΤΡΑ>>
μαλλον με βοηθεια ομογενών της Αμερικής στου Ξυλικη και με αυτά του κατω σχολειου που ειχε και λεβητα για ζεστο νερο παρακαλω εξυπηρετουσαν καποιες ανάγκες πιο ....συγχρονων χωριανων μας.
Καπως ετσι θυμαμαι την υποθεση νερο στο χωριο μας από τα παιδικα μου χρονια.
Σε καποιο άλλο σχολιο θα αναφερθώ στην μεταφορα των σωληνων με ντοκουμέντα της εποχης και καπως πιο προσωπικο οικογενειακο θα ελεγα.
Αυτα μου ηρθαν στο νου μου σιγουρα καποια μου ξεφευγουν και σε καποια ισως κανω λαθος αλλα οι παλαιοτεροι γνωριζουν περισσοτερα και περιμενουμε τις δικες τους τοποθετήσεις και σχολια.
Σας Ευχαριστω.
Νικος Δ.Ψυλλης